Natura pamięci jest jedną z największych tajemnic neuronauki. Wspomnienia stanowią podstawę tego, kim jesteśmy, a sposób, w jaki mózg je przetwarza i konsoliduje jest przedmiotem badań na całym świecie.
Ludzki zmysł węchu jest głęboko powiązany z naszymi emocjami poprzez połączenia między strukturami tkanek, które identyfikują zapachy między częściami mózgu, które mają zapisane nasze wspomnienia i uczucia z nimi związane.
Coraz częściej naukowcy donoszą iż stosując połączenie zapachów z terapią traumy przynosi dobre rezultaty.
Pamięć zapachowa związana z intensywnymi doświadczeniami emocjonalnymi jest najczęściej utrwalona. Zapachy są dużo bardziej ściśle powiązane z doświadczeniami trudnymi niż z innymi doświadczeniami sensorycznymi.
Wiele zapachów może być kontekstowymi wskazówkami dla tworzenia pamięci i jej emocjonalnego warunkowania, mogą także wskazywać retrospekcje węchowe.
Badanie węchu u osób z zaburzeniami pourazowymi jest ważne i bardzo pomocne.
PTSD jest zaburzeniem o szczególnym znaczeniu ponieważ jeden z jego mechanizmów psychobiologicznych obejmuje niepowodzenie w wygaszaniu traumatycznych i emocjonalnych wspomnień. Pamięć zapachowa jest w tym przypadku szczególnie istotna.
Badania naukowe pokazują, że odtwarzanie wspomnień autobiograficznych za pomocą zapachów różni się od przywoływania ich pod wpływem bodźców wizualnych lub werbalnych.
Cechą percepcji węchowej, która odróżnia ją od innych percepcji sensorycznych jest jej zależność od aktywności oddechowej. Zapachy wyzwalające przywoływanie wspomnień autobiograficznych prowadzą do wolniejszego i głębszego oddychania, a także do bardziej subiektywnych doświadczeń pobudzenia emocjonalnego.
Terapia zapachowa ma działanie uziemiające pacjenta w momencie, kiedy jest on przytłoczony trudnymi wspomnieniami emocjonalnymi.
W zapachoterapii traumy wykorzystuje się aromaterapię, perfumoterapię oraz pracę z zapachami w przestrzeniach naturalnych takich jak las.
Zapachy natury mają zbawienny wpływ na zdrowie psychiczne ludzi między innymi przez wydzielane przez drzewa i rośliny fitonocydy.
Zapach gleby i ściółki leśnej również ma swoje korzyści terapeutyczne. Zawierają one geosminę, substancję chemiczną wytwarzaną przez mikroorganizmy glebowe, która wywołuje uczucie komfortu i spokoju.
Zapachy unoszące się w przestrzeniach zielonych mają bezpośredni wpływ na układ limbiczny, który jest odpowiedzialny za emocje i pamięć. Wdychane cząsteczki zapachowe są przetwarzane przez narząd węchu i przekazywane do mózgu, co może prowadzić do pozytywnych zmian w nastroju i redukcji stresu.
Monika