W ubiegłym roku miałam przyjemność skomponowania kilku zapachów związanych z historią poczty dla Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu 👃🏼📝🏛️

📮Z okazji Dnia Listonosza dzisiaj podzielę się kawałkiem historii listów, papeterii oraz pachnących atramentów z epoki wiktoriańskiej.

Epoka wiktoriańska w Europie zapoczątkowała modę na pachnące atramenty oraz papeterię.💌🧪

💌Odręczne notatki oraz listy osiągnęły szczyt popularności w drugiej połowie

XIX wieku. Była to forma sztuki objęta ścisłą etykietą i powszechną praktyką przez wielu mężczyzn i kobiet z klasy średniej i wyższej.📜

🖋️📰📜Co było powodem, że właśnie na epokę wiktoriańską przypadła moda na pisanie listów?

Przed panowaniem królowej Wiktorii wysyłanie listów było drogie przez co mało dostępne dla zwykłych ludzi, ponadto ciężar kosztów spoczywał na odbiorcy, ponieważ przedpłata była postrzegana jako obelga społeczna.

Królowa Victoria znacząco obniżyła stawki pocztowe co zrewolucjonizowało pisanie i wysyłanie listów.

🧪📩Moda na pachnące listy była tak powszechna, że ówcześni felietoniści omawiali zapachy w swoich artykułach, radzili czytelnikom, aby perfumowane

korespondencje adresowali do prywatnych osób, nigdy biznesowych.

W roku 1894 Cary Harrison w piśmie “The Woman’s Book” napisała, że jaskrawe, mocne zapach przeznaczone dla mas wulgaryzują wszystkiego czego dotkną, pachnącą papeterię paczulą uważano za skrajnie wulgarną.

Do atramentów dodawano pachnące wody takie jak różana, pomarańczowa czy lawendowa, podobnie również aromatyzowało się papeterię.🌷👃📜

✒️W XIX wieku obowiązywała ścisła etykieta pisania listów.

Zaczynało się od wyboru odpowiedniego papieru by napisać list, była to sprawa bardzo poważna, ponieważ wysyłając list na odpowiednim papierze do adresata okazywało mu się szacunek i status społeczny.📜

Zdobiona papeteria uznawana była za wulgarną i w złym guście.

📚W książce “Dime Book of Practical Etquette for Ladies and Gentelmen” z roku 1859 przeczytamy: “Papier listowy (inny niż biznesowy) z dowolnymi wzorami jest wątpliwy w smaku, podobnie jak pieczęcie ozdobione kwiatami i figurami.

Preferowany papier powinien być idealnie gładki: może być z wytłoczonymi

inicjałami piszącego”. Wyjątkiem użycia ozdobnego papieru mogą być młode panny, które mają nadmiar wolnego czasu: “Dobór papieru powinien zawsze być dostosowany do osoby, wieku, płci i okoliczności korespondencji. Ozdobny papier, o którym właśnie mówiliśmy, papier obramowany kolorowymi winietami i wytłoczony ornamentami na krawędziach lub lekko zabarwiony delikatnymi odcieniami, przeznaczony jest dla młodych dam.”📜💌

📕W piśmie “Młoda Gospodyni” z lat 1869 czytelniczki są zachęcane do

odpowiedniego dobrania pióra i atramentu, były to rzeczy bardzo istotne:

“Używaj dobrych długopisów. Złe pióra czynią złych pisarzy, marnują czas, psują papier i drażnią temperament. Dlatego nie jest ekonomią używanie złych długopisów, ponieważ są one tanie... Ponieważ niewiele rąk jest podobnych, najlepszym sposobem na znalezienie tego, który rodzaj długopisu najlepiej pasuje do twojej dłoni i temperamentu, jest zakup kilku rodzajów długopisów i wypróbowanie każdego z nich pisząc te same słowa na papierze, którego zazwyczaj używasz”.

„Używaj dobrego atramentu. Próba odczytania listu napisanego bladym atramentem jest bardzo irytująca, zwłaszcza jeśli list dotyczy ważnych spraw i jest czytany w źle oświetlonym biurze; lub jeszcze gorzej, jeśli jest to list miłosny, a czytelnik oczywiście niecierpliwi się.”📬

🖋️📜Bardzo istotną rzeczą w pisaniu listów w czasach wiktoriańskich była postawa autora i znajomość swojej pozycji w społeczeństwie. Ogromny nacisk kładziono na to, aby w listach było jasno wyrażone, że dana osoba jest świadoma swojego miejsca w społeczeństwie a także swojego miejsca w relacji z osobą, z którą koresponduje.

Wiele sformułowań w podręcznikach etykiety używa terminów takich jak „gorszy” i „wyższy”, opisując dynamikę relacji.

Bez względu na to jakiego rodzaju użyto papieru do napisania listu koperta zawsze musiała pasować. Czasami używano dwóch kopert, wewnętrzna koperta była wykonana z tego samego papieru co list natomiast zewnętrzna koperta ochronna byłaby nieco twardsza, czasem w kolorze płowym.

Koperty były zapieczętowane woskiem aż do końca stulecia, kobiety mogły używać różnych kolorów, takich jak złoty czy niebieski natomiast mężczyźni mogli używać tylko czerwieni.🖋️💌

Monika