Skip to main content
Zapach w obrazach

Cykl zapachy naturalne w sztuce - grzyby

Kulturowo w Polsce zbieramy grzyby, jest czymś naturalnym, że jesienną porą spora część ludzi udaje się do lasu na grzybobranie. Grzyby na naszych ziemiach od wieków zadomowiły się w kuchni, literaturze oraz sztuce, mniej natomiast słychać o ich zastosowaniu leczniczym czy rytualnym, nasi pogańscy przodkowie wykorzystywali grzyby solicie w celach duchowych.


Kilka dni chodziłam z tematem grzybów, układałam sobie w głowie jak chcę Wam je przedstawić, to temat bardzo obszerny i fascynujący, wyłuszczałam sobie w myślach co chcę napisać o grzybach na profilu zapachów naturalnych tak by post nie był bardzo, bardzo długi 🙂


Grzyby znane są na całym świecie i stosowane od tysięcy lat w różnych kulturach, używa się ich w kulinariach, medycynie oraz celach duchowych. 𝗚𝗿𝘇𝘆𝗯𝘆 𝗺𝗼𝗴𝗮̨ 𝗺𝗶𝗲𝗰́ 𝘀𝘆𝗺𝗯𝗼𝗹𝗶𝗸𝗲̨ 𝘂𝗻𝗶𝘄𝗲𝗿𝘀𝗮𝗹𝗻𝗮̨, ale również powiązana z daną kulturą, grzyby mogą mieć inne znaczenie dla rdzennych Amerykanów czy dawnych Inków oraz ich obecnych przedstawicieli. Warto zwrócić na to uwagę studiując czy inspirując się wybranym dziełem.


𝗚𝗿𝘇𝘆𝗯𝘆 𝗻𝗶𝗲 𝘀𝗮̨ 𝗿𝗼𝘀́𝗹𝗶𝗻𝗮𝗺𝗶, 𝗻𝗶𝗲 𝘀𝗮̨ 𝗿𝗼́𝘄𝗻𝗶𝗲𝘇̇ 𝘇𝘄𝗶𝗲𝗿𝘇𝗲̨𝘁𝗮𝗺𝗶, są czymś pomiędzy, od tysięcy lat do dzisiaj fascynują ludzi na całym świecie. Jedni są nimi zafascynowani, inni się ich obawiają a jeszcze inni uważają je za diabła wcielonego, który miesza w głowie 😉


𝗞𝘂𝗿𝗮𝘁𝗼𝗿𝗸𝗮 𝗙𝗿𝗮𝗻𝗰𝗲𝘀𝗰𝗮 𝗚𝗮𝘃𝗶𝗻 𝗽𝗼𝘄𝗶𝗲𝗱𝘇𝗶𝗮ł𝗮: “W ciągu ostatnich kilku lat dokonano wielu odkryć dotyczących grzybów, na przykład fakt, że dzielimy DNA z grzybami lub, że mamy wspólnego, jednokomórkowego przodka”.


“Dla mnie grzyb stał się metaforą wielu obszarów zainteresowań, od antropologii, przez naukę, technologię po psychodelię”.

Za słowami Robbinsa: “Grzyby mogą mieć znaczenie neutralne, nadprzyrodzone, makabryczne, erotyczne, satanistyczne i pogańskie”.


Przyglądając się grzybom w sztuce możemy nabyć pewnego wglądu w ich związek z ludźmi w różnych kulturach i czasach.


Symbolika na przestrzeni czasu się zmieniała w zależności od okresu, w którym powstawały dzieła, ruchu artystycznego, gatunku i wierzeń w ówczesnych okresach.


Dobrym odniesieniem mogą być wszystkim znane muchomory z czerwonymi czapeczkami w białe kropki. W średniowieczu symbolizowały one na obrazach piekło, natomiast w epoce wiktoriańskiej zaczęły być kojarzone z baśniami i wróżkami, powiązano je z magicznym światem, coraz częściej zaczęły się pojawiać na ilustracjach dla dzieci. W latach 60dziątych ubiegłego wieku grzyby nabrały nowego znaczenia poprzez modę na psychodeliki, w sztuce grzyby zaczęły posiadać symbolikę oświecenia, wolności oraz kreatywności.


Jest niewiele dzieł przedstawiających trujące grzyby sprzed XVIII wieku, mimo, że 𝗔𝗺𝗮𝗻𝗶𝘁𝗮 𝗠𝘂𝘀𝗰𝗮𝗿𝗶𝗮 był często stosowany w różnych celach, obecnie muchomor ten jest jednym z najczęściej wykorzystywanych wizerunków grzybów w świecie sztuki (kilka lat wstecz krążył obraz kardynała Dziwisza z czapką muchomora na głowie autorstwa Tomasza Kokotta).


Symbolika grzybów pojawia się również w obrazach chrześcijańskich. Ogród Rozkoszy Ziemskich Hieronima Bosha przedstawia sceny, które mogły być inspirowane psychodelicznymi grzybami.


Grzyby w sztuce angielskiej zadomowiły się na dobre od XIX wieku gdzie po raz pierwszy zerwano z symbolem rozkładu i zgnilizny.


𝗣𝗼𝗱𝘀𝘂𝗺𝗼𝘄𝘆𝘄𝘂𝗷𝗮̨𝗰 𝘀𝘆𝗺𝗯𝗼𝗹𝗶𝗸𝗲̨ 𝗴𝗿𝘇𝘆𝗯𝗼́𝘄 𝘄 𝘀𝘇𝘁𝘂𝗰𝗲. Mogą one być powiązane z czarami, miksturami i rytuałami, są symbolem długowieczności, rozkładu i śmierci, wszystko zależy od punktu widzenia, grzyby rosnące na padlinie mają życiodajny grunt. Grzyby to również połączenie z Bogiem poprzez ich działanie psychodeliczne.


𝗖𝘇𝘆 𝗺𝗼𝘁𝘆𝘄 𝗴𝗿𝘇𝘆𝗯𝗼́𝘄 𝗶 𝗶𝗰𝗵 𝘇𝗮𝗽𝗮𝗰𝗵 𝗽𝗼𝗷𝗮𝘄𝗶𝗮 𝘀𝗶𝗲̨ 𝘄 𝗽𝗲𝗿𝗳𝘂𝗺𝗮𝗰𝗵?


Grzyby pachną różnie, mogą mieć aromat anyżu, mokrej ziemi, ściółki leśnej (ostatnimi czasy zawąchuję się w kurkach), lekko słodkawy, mokry oraz zgniły przypominający do złudzenia zapach rozkładającej się padliny (sromotniki wstydliwe), niektóre muchomory pachną czosnkiem i zgniłą kapustą. Podobno grzyby Leucocybe po zmiażdżeniu wydzielają zapach liści pomidorów. Mykolodzy wymieniają zapachy grzybów kałowe, maślane, naftaliny, owocowe, zbliżone do jabłek i gruszek, migdałowe, mandarynek, pelargonii, kokosowe a nawet wyczuwają zapachy starych beczek po winie i wiele innych.


O różnych zapachach grzybów decydują związki chemiczne, za typowy aromat grzybów, który kojarzy większość ludzi odpowiadają lotne związki ośmiowęglowe, które znajdują się również w owocach czarnej porzeczki, ziemniakach i truskawkach.

Na razie zapachy pochodzące od grzybów nie są wykorzystywane w przemyśle, być może w przyszłości będą mogły być stosowane w aromatyzowaniu kosmetyków.


Zachęcam w tegorocznym sezonie zapoznawanie się z zapachami grzybów 😉


Aromat grzybów może pomóc w rozpoznawaniu ich gatunków.


𝗪 𝗽𝗲𝗿𝗳𝘂𝗺𝗶𝗮𝗿𝘀𝘁𝘄𝗶𝗲 𝘂𝘇̇𝘆𝘄𝗮 𝘀𝗶𝗲̨ 𝗮𝗯𝘀𝗼𝗹𝘂𝘁𝘂 𝘇 𝗕𝗼𝗹𝗲𝘁𝘂𝘀 𝗘𝗱𝘂𝗹𝗶𝘀, który umiejętnie użyty może dodać kompozycji złożoności, głębi lub ciemności. Z absolutem z grzybów jest podobnie jak z paczulą, im starszy tym lepszy. Kilka lat temu zrobiłam konkret z borowików, który pięknie się starzeje, jego zapach jest bardzo bliski świeżym grzybom, szczególnie kiedy się go rozcieńczy. Z materiałami z grzybów należy postępować bardzo ostrożnie i delikatnie ponieważ są bardzo mocne, to ekstremalne nuty dolne, łączą się dobrze ze wszystkimi iglastymi drzewami, w szyprach zagrają oraz w połączą się z niektórymi bukietami kwiatów. Mam kilkanaście akordów z grzybami, niesamowicie borowiki zagrały z moim konkretem z czarnej topoli połączonej z innymi materiałami, jeszcze raz napiszę, materiałów z grzybów używa się bardzo ostrożnie, szczególnie, że one dojrzewają w kompozycji pokazując swoją moc po wielu miesiącach, tak się dzieje z akordem borowików i topoli, to brudny i bardzo ponętny zapach. Zachęcam Was do robienia nalewek z grzybów, mam kilka w swojej kolekcji, najbardziej niezwykła jest ze sromotników wstydliwych, niektórzy z Was mieli ją okazję wąchać na warsztatach oraz pachnących spotkaniach bottanicum, polecam również suszone grzyby dodawać do kadzideł połączonych z żywicą sosnową i skórką z cytryny, bardzo przyjemne połączenie.


Jako ciekawostka, grzyby podczas pandemii zawitały do galerii sztuki na całym świecie, stały się dosadną metaforą. Grzyby przyspieszają rozkład by pojawiło się miejsce na nowe życie, pomagają wrócić do życia lasom po pożarach, na wysypiskach śmieci żyją gatunki, które je rozkładają, budzą nową nadzieję w czasach koronawirusa, jest wiele nawiązań z różnymi gatunkami grzybów.


𝗭𝗮𝗽𝗿𝗮𝘀𝘇𝗮𝗺 𝗿𝗼́𝘄𝗻𝗶𝗲𝘇̇ 𝗱𝗼 𝗽𝗿𝘇𝗲𝗰𝘇𝘆𝘁𝗮𝗻𝗶𝗮 𝗯𝗮𝗿𝗱𝘇𝗼 𝗰𝗶𝗲𝗸𝗮𝘄𝗲𝗴𝗼 𝘁𝗲𝗸𝘀𝘁𝘂 𝗼 𝗔𝗺𝗮𝗻𝗶𝘁𝗮 𝗠𝘂𝘀𝗰𝗮𝗿𝗶𝗮 𝗻𝗮𝗽𝗶𝘀𝗮𝗻𝗲𝗴𝗼 𝗽𝗿𝘇𝗲𝘇 𝗞𝗼𝗻𝗱𝗿𝗮𝗱𝗮/ 𝗘𝘁𝗲𝗿𝗮𝗹𝗶𝘂𝗺 https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02ymv2bPnxHUrNg9jNoUJdDG9GwV6ckkKtoA2ypHEtW45zjXCqtaqcR4HKFAdz1QAvl&id=104660265322163

𝗣𝗼𝗹𝗲𝗰𝗮𝗺 𝗪𝗮𝗺 𝗿𝗼́𝘄𝗻𝗶𝗲𝘇̇ 𝘇𝗮𝗽𝗼𝘇𝗻𝗮𝗻𝗶𝗲 𝘀𝗶𝗲̨ 𝘇 Paulem Stametsem, posiada profil na facebooku, o grzybach wie chyba wszystko. Na Netfliksie jest film z jego udziałem pod tytułem “Niezwykły świat grzybów” to piękny wizualnie obraz z wartościowymi treściami.


Kojarzycie jakieś zapachy perfum z nutą grzybów? wąchacie grzyby w lesie?


𝗢𝗯𝗿𝗮𝘇 𝗽𝗶𝗲𝗿𝘄𝘀𝘇𝘆 “𝗞𝗼𝘀𝘇 𝘄𝗶𝘀́𝗻𝗶, 𝗷𝗮𝗯ł𝗲𝗸, 𝘀́𝗹𝗶𝘄𝗲𝗸, 𝗸𝗮𝘀𝘇𝘁𝗮𝗻𝗼́𝘄, 𝘀𝘇𝗽𝗮𝗿𝗮𝗴𝗼́𝘄 𝗶 𝗯𝗼𝗿𝗼𝘄𝗶𝗸𝗼́𝘄 𝗻𝗮 𝗽𝗼́ł𝗰𝗲.” autorstwa Pseudo Fardella z XVII wieku.

Na obrazie ukazane są borowiki, które były przysmakiem dla ludzi od starożytności.


𝗢𝗯𝗿𝗮𝘇 𝗱𝗿𝘂𝗴𝗶 𝘁𝗼 “𝗢𝗴𝗿𝗼́𝗱 𝗥𝗼𝘇𝗸𝗼𝘀𝘇𝘆 𝗭𝗶𝗲𝗺𝘀𝗸𝗶𝗰𝗵” 𝗛𝗶𝗲𝗿𝗼𝗻𝗶𝗺𝗮 𝗕𝗼𝘀𝗵𝗮

Dzieło to może być niezliczonym źródłem inspiracji podążającej w różnych kierunkach.


𝗢𝗯𝗿𝗮𝘇 𝘁𝗿𝘇𝗲𝗰𝗶 “𝗞𝗮𝗿𝗱𝘆𝗻𝗮ł 𝗗𝘇𝗶𝘄𝗶𝘀𝘇 𝗷𝗮𝗸𝗼 𝗺𝘂𝗰𝗵𝗼𝗺𝗼𝗿” 𝗧𝗼𝗺𝗮𝘀𝘇 𝗞𝗼𝗸𝗼𝘁𝘁

Symboliki muchomora tutaj chyba nie trzeba nikomu tłumaczyć 😉


𝗢𝗯𝗿𝗮𝘇 𝗰𝘇𝘄𝗮𝗿𝘁𝘆 𝗶 𝗽𝗶𝗮̨𝘁𝘆 𝘁𝗼 𝘄𝗶𝗸𝘁𝗼𝗿𝗶𝗮𝗻́𝘀𝗸𝗮 𝗸𝗮𝗿𝘁𝗸𝗮 𝘀́𝘄𝗶𝗮̨𝘁𝗲𝗰𝘇𝗻𝗮, 𝗮𝘂𝘁𝗼𝗿 𝗻𝗶𝗲𝘇𝗻𝗮𝗻𝘆.

𝗢𝗯𝗿𝗮𝘇 𝘀𝘇𝗼́𝘀𝘁𝘆 𝘁𝗼 𝘀𝘇𝘁𝘂𝗸𝗮 𝗽𝗹𝗲𝗺𝗶𝗲𝗻𝗻𝗮, malowidło znajduje się w jaskini w Hiszpanii i jest prawdopodobnie najwcześniejszym znanym malowidłem przedstawiającym grzyby.


W moich kompozycjach zapachowych nalewek oraz absolutu i konkretu z grzybów używam by dodać tajemnicy i mroku, bywa, że podkreślam charakter danej osoby, dla której tworzę perfumy, dla mnie to materiał dla wojowniczki i wojownika…

opracowała Monika Opieka


Szukaj
O mnie

Jestem artystką olfaktoryczną, moją twórczość opieram na przekraczaniu granic w sztuce sensorycznej. Często tworzę olfaktoryczne hybrydy współpracując z artystami. Fascynacja zmysłem węchu oraz naturalnymi zapachami skierowała mnie na drogę komponowania pachnących opowieści w postaci instalacji artystycznych, perfum naturalnych oraz wykładów.


Moje działania zapachowe transportują ludzi w niezwykły i często nieznany świat zmysłów.


Zamykam we flakonach pachnące bogactwo natury połączonej z ludzką wyobraźnią.


Moją intencją oraz misją jest otwierać nozdrza ludzi na nowe doznania by mogli czerpać niezliczone inspiracje wyostrzając swoją wyobraźnię poprzez zmysł węchu i zapachy naturalne.


Zajrzyj na pachnące forum na Facebooku gdzie znajdziesz wiele ciekawych tematów o zapachach naturalnych oraz perfumach:

bottanicum przylądek naturalnych zapachówhttps://www.facebook.com/groups/793685331224789

Popularne wpisy
Akacja mylona z Mimozą
5 czerwca 2021 23:20
Irys
5 czerwca 2021 23:16
Hiacynty
5 czerwca 2021 23:27
Konwalie
1 maja 2022 23:17
Zapach dzieciństwa
1 czerwca 2022 21:20
Newsletter

Bądźmy w kontakcie